Karbon ayak izi, bir bireyin, kuruluşun veya ürünün faaliyetleri sonucunda atmosfere saldığı toplam sera gazı miktarını ifade eder. Karbon ayak izi, çevresel sürdürülebilirlik çalışmalarının merkezinde yer alır ve işletmeler için çevresel etkilerini anlamak ve yönetmek adına önemli bir göstergedir. İşletmelerin karbon ayak izini ölçmesi, iklim değişikliğiyle mücadele hedeflerine ulaşmaları ve yasal düzenlemelere uyum sağlamaları açısından kritik bir adımdır.

Karbon ayak izi hesaplama hizmetimiz, uluslararası standartlara uygun yöntemlerle sera gazı emisyonlarını belirlemenize ve bu emisyonları azaltmak için stratejik planlar geliştirmenize yardımcı olur. Bu süreç, işletmenizin sürdürülebilirlik stratejilerini güçlendiren önemli bir adımdır.

Karbon Ayak İzi Nedir?

Karbon ayak izi, doğrudan ve dolaylı emisyonları kapsar ve genellikle iki ana kategoriye ayrılır:

Doğrudan Emisyonlar (Scope 1): İşletmenin doğrudan kontrol ettiği kaynaklardan salınan emisyonlardır. Örneğin, fosil yakıtların işletme araçlarında veya tesis içinde kullanılması sonucu ortaya çıkan karbon salımları bu gruba girer.

Dolaylı Emisyonlar (Scope 2 ve Scope 3): İşletmenin faaliyetlerinden kaynaklanan, ancak doğrudan kontrol etmediği emisyonlardır. Scope 2, elektrik tüketimi gibi dolaylı enerji kaynaklarından kaynaklanan emisyonları kapsarken; Scope 3 ise tedarik zinciri, lojistik, atık yönetimi ve çalışan seyahatleri gibi daha geniş kapsamlı emisyonları içerir.

Neden Karbon Ayak İzi Hesaplanmalıdır?

• Çevresel Sürdürülebilirlik: Karbon ayak izi hesaplamak, işletmelere çevresel etkilerini anlamak ve sera gazı emisyonlarını azaltmak için fırsatlar sunar.
• Yasal Uyumluluk: Türkiye ve Avrupa Birliği'nde, karbon yönetimi konusunda çeşitli yasal düzenlemeler bulunmaktadır. Özellikle Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) ve Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) gibi düzenlemelere uyum sağlamak için karbon ayak izi hesaplamak önemlidir.
• Maliyet Tasarrufu: Enerji tüketiminizi azaltarak karbon ayak izinizi küçültmeniz, aynı zamanda enerji maliyetlerinizi de düşürür.
• Kurumsal İtibar: Çevresel sorumluluğa duyarlı olmak, tüketiciler, iş ortakları ve yatırımcılar nezdinde işletmenizin itibarını artırır.
• Risk Yönetimi: İklim değişikliği kaynaklı riskleri azaltmanıza ve bu değişime uyum sağlamanıza yardımcı olur.

Karbon Ayak İzi Hesaplama Yöntemleri

Karbon ayak izi hesaplama, uluslararası standartlara ve protokollere uygun şekilde gerçekleştirilmelidir. En yaygın kullanılan yöntemler ve standartlar şunlardır:

• ISO 14064: Sera Gazı Emisyonları ve Uyum Yönetim Sistemi
• GHG Protocol (Greenhouse Gas Protocol): Karbon ayak izi hesaplama ve raporlama için dünya çapında kabul gören bir standarttır.
• PAS 2050: Ürünlerin karbon ayak izini hesaplamak için kullanılan bir standarttır.

Karbon ayak izi hesaplama süreci; veri toplama, emisyon kaynaklarının belirlenmesi, hesaplama, doğrulama ve raporlama aşamalarından oluşur.

Karbon Ayak İzi Hesaplama Süreci

1. Emisyon Kaynaklarının Belirlenmesi

İlk adım, işletmenizin faaliyetlerinden kaynaklanan tüm emisyon kaynaklarının belirlenmesidir. Başlıca emisyon kaynakları şunlardır:

• Enerji Tüketimi: Elektrik, doğalgaz, kömür ve diğer enerji kaynakları
• Yakıt Kullanımı: Şirket araçlarının yakıt tüketimi
• Hammadde ve Malzeme Kullanımı: Üretim süreçlerindeki karbon yoğun girdiler
• Lojistik ve Taşımacılık: Ürün taşımacılığı ve tedarik zinciri operasyonları
• Atık Yönetimi: Bertaraf edilen atıkların karbon salımları
• Seyahat: Çalışanların iş seyahatlerinden kaynaklanan emisyonlar

Bu kaynakların kapsamlı bir şekilde belirlenmesi, doğru ve güvenilir bir karbon ayak izi hesaplaması için önemlidir.

2. Veri Toplama ve Analiz

Emisyon kaynakları belirlendikten sonra, her kaynak için veri toplanır. Bu veriler enerji faturaları, yakıt tüketimi kayıtları, lojistik faaliyetler ve atık yönetimi süreçlerinden elde edilir. Toplanan veriler, karbon emisyonlarını hesaplamak için kullanılan emisyon faktörleriyle çarpılarak karbon ayak izi hesaplanır.

Örneğin:

Elektrik tüketimi (kWh) x Emisyon faktörü (kg CO₂/kWh) = Elektrik tüketiminden kaynaklanan karbon ayak izi

3. Hesaplama ve Doğrulama

Toplanan veriler, GHG Protokolü veya ISO 14064 standartlarına uygun olarak hesaplanır. Hesaplamalar, emisyon faktörleri ve kullanılan enerji türlerine göre değişiklik gösterebilir. Doğrulama süreci, hesaplamaların doğruluğunu ve güvenilirliğini sağlamak için önemli bir adımdır. Bağımsız doğrulama hizmetleri, bu süreçte işletmelere destek sağlar.

4. Raporlama ve Strateji Geliştirme

Hesaplama sonuçları, kapsamlı bir rapor haline getirilir ve işletmenin karbon ayak izi performansı hakkında net bir tablo sunar. Bu rapor, aynı zamanda işletmenizin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşması için stratejik öneriler içerir.

Raporun Temel Unsurları:

• Toplam karbon ayak izi ve emisyon kaynaklarının dağılımı
• Kısa, orta ve uzun vadeli emisyon azaltım hedefleri
• Enerji verimliliği stratejileri
• Yenilenebilir enerji kullanımına geçiş planları

Karbon Ayak İzi Azaltma Stratejileri

Hesaplama sonrası, işletmenizin karbon ayak izini azaltmak için uygulanabilecek stratejiler belirlenir.

• Enerji Verimliliği Artırma

Enerji tüketiminizi optimize ederek karbon ayak izinizi azaltabilirsiniz. Bu, enerji verimli ekipmanların kullanılması, enerji yönetim sistemlerinin (ISO 50001) entegrasyonu ve enerji tüketiminin düzenli olarak izlenmesi yoluyla sağlanabilir.

• Yenilenebilir Enerji Kullanımı

Güneş, rüzgar veya biyokütle gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş yaparak emisyonlarınızı önemli ölçüde azaltabilirsiniz. Çatılara güneş panelleri kurmak ve işletme tesislerinde yenilenebilir enerji sistemlerini entegre etmek, bu geçişin temel adımlarından biridir.

• Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi

Tedarik zincirinizdeki karbon ayak izini azaltmak için daha sürdürülebilir malzemeler kullanabilir ve düşük emisyonlu taşıma yöntemlerini tercih edebilirsiniz. Tedarikçilerinizin çevresel performansını değerlendirmek ve onlarla iş birliği yapmak da önemli bir stratejidir.

• Atık Azaltma ve Döngüsel Ekonomi Uygulamaları

Atık yönetimi stratejilerinizi optimize ederek karbon ayak izinizi azaltabilirsiniz. Döngüsel ekonomi ilkelerini benimsemek, atıkların geri dönüşümünü ve yeniden kullanımını teşvik eder.

• Karbon Ofsetleme Programları

Karbon emisyonlarınızı dengelemek için karbon ofsetleme projelerine katılabilirsiniz. Ağaç dikme, yenilenebilir enerji projeleri destekleme ve karbon kredisi satın alma gibi yöntemler, karbon ayak izinizi dengelemenize yardımcı olur.

Bizimle İletişime Geçin!